Het belang van liefdevolle ouders voor kinderen is iets wat iedereen kan beamen. Ouders zijn daar zelf ook van overtuigd en doen er alles aan om hun kind op te laten groeien in een gelukkige omgeving. Zo zijn heel veel ouders ook kritisch naar elkaar over hoe de kinderen op te voeden. Hoe pak je dat aan? De ene ouder vindt het wellicht prima als kinderen op de bank met een bord op schoot eten (terwijl ze TV kijken) en de ander wil juist netjes aan tafel eten. Dat is reden tot gesprek. Er is niks mis met het geven van feedback naar elkaar, zolang ouders dat in goed overleg doen. De ouders (Jet en Marcel) van Eric (11 jaar) hebben het zwaar met zijn opvoeding. Ze hebben een afspraak met me gemaakt voor opvoedtips. De moeder van Eric heeft het gevoel dat ze er alleen voor staat: “Eric is dol op zijn vader, maar hij (hierbij kijkt ze verdrietig naar haar echtgenoot) doet niets met hem.” Ze richt zich tot haar man en zegt: “Ik wou dat jij eens met hem leuke dingen deed. Voetballen of zo.” De vader van Eric zit er zwijgend bij en kijkt wat schaapachtig. “Ik weet niet zo goed wat ik moet doen, en ik hou niet van voetballen,” zegt vader Marcel. Moeder Jet schiet uit haar slof: “Wat maakt het nou uit dat jij het niet leuk vindt. Dat doe je voor je kind!” De rest van de sessie gebruik ik om vader Marcel te activeren zijn vaderrol in te nemen. Hij komt op mij wat initiatief-loos en lamgeslagen over. Het wordt hem niet gemakkelijk gemaakt, wanneer moeder Jet haar teleurstelling in hem uit. Voortdurend komt ze met verwijten over zijn nalatigheid. Ik vind dit heel begrijpelijk, want ze probeert al jaren de relatie tussen Eric en zijn vader te verbeteren. Ze is oververmoeid en wanhopig. Het is echter voor vader Marcel niet stimulerend wanneer zij (bij elk voorstel dat hij aarzelend doet), haar vernietigende oordeel uitspreekt: “Dat heb je al zo vaak beloofd!” Toch gaat vader Marcel met ‘avonturen-tips’ naar huis.
De volgende sessies zijn samen voor hem en zijn zoon gepland. De relatie wordt zichtbaar beter. Ze zijn er beiden enthousiast over. En dan zie ik ze bij de derde sessie allemaal. Dat was niet de bedoeling, maar vader Marcel legt uit: “Jet wou perse mee.” Kennelijk is het nu tijd om de gezinsdynamiek aan te pakken. Moeder Jet had al eerder aangegeven dat zij bang was niet te weten wat er gebeurt tussen vader Marcel en Eric in de sessies. Haar wens om vader Marcel actiever te zien in de opvoeding conflicteert met haar wens om de touwtjes in handen te hebben.
Uiteraard laat ik haar niet bij deze sessie aanwezig zijn, maar stel haar wel voor om de laatste 15 minuten aan te schuiven. Dit laatste kwartier begint rustig. Ik spreek over ‘mannendingen’ doen. Moeder Jet zit naast Eric en vertelt dat hij misschien op boksen wil. Terwijl ze dit zegt, wrijft ze zachtjes over de rug van Eric. Ik reageer met: “Wanneer je over mannendingen wilt praten met Eric helpt het hem niet om hem dan te aaien als een klein kindje.” Moeder Jet stopt meteen. Ze wil heel graag het beste voor haar zoon, maar heeft te weinig vertrouwen in hem, zijn vader en de wijze waarop zij met elkaar omgaan. Deze moeder ondergraaft volkomen onbewust datgene wat ze wil: een zoon, die voor zichzelf kan opkomen, een man die zijn vadertaak serieus neemt en een relatie waarin ze zich gesteund voelt.
We bespreken met elkaar de ideeën voor de avonturen tussen vader en zoon. Ik suggereer dat ze samen kunnen gaan douw trappen op pinksterochtend. Eventueel kamperen? Vader Marcel reageert met een opgetogen gezicht: “Kamperen … dat heb ik nog nooit gedaan. Dat gaan we doen.” In bijzijn van Eric bijt moeder Jet hem toe: “Je moet geen dingen beloven, die je niet gaat doen!” Vader Marcel valt stil. Ik ben er ook stil van. Kennelijk heb ik de pijn van moeder Jet, haar teleurstelling en haar behoefte aan grip op de situatie onderschat. Ze wil wel dat vader Marcel een betere relatie krijgt met zijn zoon Eric, maar tegelijkertijd wil ze daar geen ruimte en gelegenheid voor geven. Het gezinssysteem zit muurvast. De volgende sessies zal ik deze dynamiek op liefdevolle wijze moeten openen willen ze gelukkig kunnen zijn met elkaar.